Towarzystwo Przyjaciół Rzek
Iny i Gowienicy

Szanowni Państwo!

W związku z realizacją projektu POIS.05.03.00-00-186/09 "Opracowanie
planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski";
informujemy, iż zakończone zostały prace nad ustosunkowaniem się do uwag,
zgłoszonych w ramach konsultacji społecznych dla 31 obszarów Natura 2000.

Tabelę z uwagami oraz sposobem ich rozpatrzenia zamieszamy na stronie
internetowej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie w
zakładce „Plany Zadań Ochronnych”;.

szczecin.rdos.gov.pl/images/zalaczniki/2...320.33.bg.zal-03.pdf
pod tym linkiem zamieszczona jest tabela z uwagami, w tym naszymi, oraz sposób ich rozpatrzenia.
Z przyjemnością mogę poinformować, że część uwag została uwzględniona. Niestety nie wszystkie, ale obecny stan prawny nie pozwolił na wszystkie.

szczecin.rdos.gov.pl/index.php?option=co...chronnych&Itemid=109
Tu zamieszczone są wszystkie projekty i uwagi.

Plany Ochrony /projekty/ PLB990003, PLB320011, PLH990002, PLH320018 ( Zalew Szczeciński i Zatoka Pomorska) konsultacji ciąg dalszy:
Odpowiedzi na wnioski www.natura2000ums.eu/aktualnosci/

Plany Zadań Ochronnych są już oficjalnie ogłoszone :
DDO (plb): e-dziennik.szczecin.uw.gov.pl/WDU_Z/2014/1934/akt.pdf
DD (plh): e-dziennik.szczecin.uw.gov.pl/WDU_Z/2014/1661/akt.pdf
Od tej pory decyzje muszą być z nimi zgodne w odnośnych obszarach i ich otulinie/ w sensie ewentualnego oddziaływania.
Co ważne, dla gatunków związanych z naszymi rzekami zawarto wniesione przez nas uwagi, stąd szkodliwe działania w dużym stopniu będzie można ograniczać....

Uwagi TPRIIG do Projektu PO Zalew Szczeciński wysłane do Urzędu Morskiego 19 Grudnia 2014
Po zapoznaniu z projektem Towarzystwo Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy wnioskuje o wprowadzenie poniższych uzupełnień w treści załączników i map:

Uwagi do projektu Planu Ochrony dla obszaru PLH Ujście Odry i Zalew Szczeciński
II mapa obszaru
Za niezbędne uważamy wytyczenie i zobrazowanie przez cały obszar szlaków migracji gatunków wędrownych z obszaru Zatoki Pomorskiej z zakazem stawiania narzędzi w okresach migracji. Szlaki te powinny biec: - od ujścia Dziwny do Zatoki ze strefą ochronną samego ujścia do granic obszaru w górze Odry
- od główek Świny/ kanału Piastowskiego w górę jw.
- od Starej Świny w górę jw.
- wzdłuż granicy roślinności wynurzonej/twardej pas wody o szerokości 50 m przez cały obszar
- wyznaczenie i zobrazowanie na mapach stref ochrony ujść dopływów: Świniec/ Stuchowska Struga, Wołczenica, Gowienica, Krampa, Ina, Płonia, Gunica jako stref NO TAKE ZONE
- zwracamy uwagę na niejasne zasady uprawiania rybołówstwa na Domiąży, gdzie przepisy wykluczające rybołówstwo w pasie 250 m od osi toru żeglugowego nie są respektowane i w wielu miejscach stoją narzędzia połowowe. Uważamy, że poza kilkoma stanowiskami – Święta, gdzie dobrze oznakowane zestawy mogłyby stać pod warunkiem nie przegradzania więcej nić 50% szerokości akwenu między wyspą a prawym brzegiem Domiąży, na znakomitej większości tej części Odry nie ma miejsca na siatki stawne, ani zestawy żaków, alchamów itp.
Zał 2
W zagrożeniach dla krągłoustych i ryb / przedmiotów ochrony, jak również innych gatunków/ wpisać pozycję „prace utrzymaniowe ingerujące w koryta cieków”. Ingerencje te mają istotny negatywny wpływ na stan ekologiczny siedlisk larw i stadiów młodocianych krągłoustych w ciągu całego roku przez pogarszanie stanu, w tym redukcję naturalnych zdolności do samooczyszczania cieków i wód. Zwracamy uwagę, że stan ichtiocenozy ma znaczenie także dla innych chronionych składników obszaru, jak ssaki, czy ptaki rybożerne. W związku z tym za istotne zagrożenie uważamy obecny model zarządzania rybołówstwem z dopuszczeniem do połowów sieciami skrzelowymi w okresach istotnych dla rozrodu i migracji wielu gatunków, zarówno w okresie jesiennym, jak i wiosennym.
Kluczową rolę w zagrożeniu niesionym przez rybołówstwo jest rozwój od trzech dekad stosowania sieci skrzelowych o małych rozmiarach oczek, poniżej 50 mm długości boku oczka. Ta grupa narzędzi wywiera szczególnie niekorzystny wpływ na stan wszystkich gatunków ryb w związku z nie wybiórczą presją na młodociane stadia praktycznie prawie wszystkich gatunków ryb. W związku z tym za konieczne uważamy stworzenie stref wolnych od tych narzędzi na obszarach z dominacją osobników młodocianych.
Do grupy zagrożeń należy wpisać modernizację urządzeń i węzłów melioracyjnych, mającą znaczący wpływ na występowanie gatunków takich jak piskorz, koza, różanka, ale też traszka grzebieniasta oraz kumak nizinny.
Do grupy zagrożeń należy dopisać obwałowywanie akwenu w celu zabezpieczania przeciw powodziowego, jako kontynuacja/odbudowa starych wałów. W dzisiejszej dobie zabezpieczenie takie można realizować odsuwając wały od brzegów akwenu, i otwierając chociaż część otoczenia obszaru na naturalne procesy . Także obwałowywanie przyujściowych odcinków rzek uchodzących do obszaru stanowi zagrożenie przez ograniczanie zalewowej części dolin rzecznych i redukcję bioróżnorodności związanej z naturalnymi procesami wynikającymi z dostępu tej części dolin dla wezbrań.
Prace utrzymaniowe realizowane jako modelowanie profili koryt, umacnianie brzegów oraz usuwanie osadów i rumoszu drzewnego stanowią także zagrożenie w związku z redukcją naturalnej równowagi energetycznej cieków, wyrażanej mocą jednostkową strumienia. Proces ten ma znaczący wpływ na procesy transportu osadów, redukcję różnorodności, w tym grup decydujących dla właściwego poziomu samooczyszczania ekosystemów, potęgując eutrofizację obszaru.
Za konieczne uważamy wpisanie do zagrożeń ekspansji norki amerykańskiej oraz jenota. Te inwazyjne, obce gatunki wywierają ogromną niekorzystną presję na wiele gatunków/przedmiotów ochrony, łącznie z wydrą. Dla jednych są kolejnym, bardzo sprawnym drapieżnikiem, dla innych konkurentem.
Zał 3
W odniesieniu do gospodarowania wodami:
Wykreślić prowadzenie prac konserwatorskich dla „ przywracania stanu uprzedniego” . Zapis taki sankcjonuje dotychczasowe, sprzeczne z wszelkimi celami przyrodniczymi, ustawiczne ingerowanie w cieki, redukcję bioróżnorodności a także pogarszanie naturalnej retencji i ingerowanie w stosunki wodne obszarów zależnych.
W miejsce tego zapisu należy wprowadzić „ dopuszczenie prac utrzymaniowych jedynie na obszarach zurbanizowanych, gdy brak jest nietechnicznych sposobów zapewnienia bezpieczeństwa oraz prawa powszechnego korzystanie. Poza tymi obszarami utrzymanie winno być realizowane bez ingerencji w cieki poprzez zabezpieczanie granicy swobodnej migracji koryt cieków, zgodnie z zapisami Ramowej Dyrektywy Wodnej. Jedyną akceptowalną grupą prac ingerujących są działania renaturyzacyjne polegające na przywracaniu naturalnej zmienności morfologicznej cieków, w tym szczególnie udrażnianie sztucznych barier, podnoszenie zdolności do samooczyszczania, odtwarzanie obszarów żwirodennych, rozplatanie koryt z zapewnieniem trwałości ich wykonania.
W odniesieniu do gospodarek rolnej, leśnej i rybackiej:
Rolna – ograniczanie intensyfikacji rolnictwa, szczególnie na obszarach zalewowych. Wykluczenie możliwości przekształcania użytków zielonych w grunty orne. Wzmożenie kontroli stosowania stref buforowych wokół cieków. Wzmożenie ochrony obszarów podmokłych, ograniczanie meliorowania, nacisk na ochronę śródpolnych oczek i retencji naturalnej w zlewniach.
Leśna – ochrona siedlisk łęgowych w całych dorzeczach, a także niedopuszczanie do „podnoszenia klasy lasu” przez sztuczne osuszanie takich siedlisk. W niektórych nadleśnictwach jest to obecnie powszechnie stosowane działanie, co skutkuje rujnowaniem jedynych w miarę stabilnych retencyjnie partii zlewni. Prace utrzymaniowe melioracyjne , podobnie jak wyżej, jedynie dla odtwarzania naturalnych procesów z akceptacją naturalnych procesów. Na obszarach leśnych utrzymanie winno być realizowane bez ingerencji w cieki poprzez zabezpieczanie granicy swobodnej migracji koryt cieków, zgodnie z zapisami Ramowej Dyrektywy Wodnej. Jedyną akceptowalną grupą prac ingerujących są działania renaturyzacyjne polegające na przywracaniu naturalnej zmienności morfologicznej cieków, w tym szczególnie udrażnianie sztucznych barier, podnoszenie zdolności do samooczyszczania, odtwarzanie obszarów żwirodennych, rozplatanie koryt z zapewnieniem trwałości ich wykonania. W planach gospodarki leśnej należy dążyć do wytyczania pasów ochronnych wzdłuż cieków o ograniczanej do prac sanitarnych ingerencji.
Rybacka- za konieczne uważamy wprowadzenie limitowania połowów oraz wprowadzenie skutecznej ochrony rozrodu oraz migracji gatunków, zarówno przedmiotów ochrony, jak i pozostałych. W obecnym modelu zarządzania nie ma żadnych szans skutecznego zabezpieczenia dobrego stanu populacji jakiegokolwiek gatunku ryb przed przełowieniem. Alternatywną drogą jest badawcze wyznaczenie stref wolnych od narzędzi połowowych, lub pewnych szczególnie szkodliwych ich grup. Strefy takie w zależności od znaczenia ekologicznego mogą być okresowe/ tarliska/ lub całoroczne – obszary rozrodu i podchowu.
Za niezbędne uważamy uporządkowanie kwestii nielegalnych połowów oraz obrotu rybą niewiadomego pochodzenia. Tu należy prowadzić działania na rzecz wprowadzenia zapisów wykonawczych do ustawy o rynku rybnym z narzędziami skutecznie dyscyplinującymi wszelkie przejawy, od kłusowników począwszy, przez wędkarzy, którzy nagminnie łamią zasady uprawiania swego hobby bez prawa do zbycia ryb, po rybaków i handlarzy działających wbrew regułom.
Zał 4
Bez uwag
Zał 5
Działania ochronne w odniesieniu do krągłoustych i ryb/ przedmiotów ochrony/
Obok wymieniowych, z którymi się zgadzamy, za konieczne uważamy systemowe zmiany w zwalczaniu nielegalnych połowów ryb. Z naszego wieloletniego doświadczenia i obserwacji rozwoju tej patologii w regionie uważamy ten czynnik, za możliwy kluczowy w redukcji niektórych gatunków, zarówno przedmiotów ochrony, jak i pozostałych które w sumie dają przecież obraz stanu ekologicznego obszaru. Obok działań na samym obszarze za konieczne uważamy uspójnienie zwalczania tego zjawiska także w dorzeczach uchodzących do obszaru, wcześniej wymienionych.
Kolejnym równie ważnym zadaniem jest wyznaczenie limitów połowów, dla zabezpieczenia prawidłowego, naturalnego stanu populacji poszczególnych gatunków pod względem wiekowym, wielkościowym i jakościowym.
Limitowanie presji objąć musi także wędkarstwo, szczególnie w dorzeczach istotnych dla gatunków wędrownych. Na obszarach szczególnie istotnych konieczne jest tworzenie stref NO TAKE ZONE, także w dorzeczach. W dorzeczach pewne partie cieków wskazane przez badaczy należy objąć całoroczną ochroną przez powołanie obrębów ochronnych.
Dla wędkarstwa konieczne jest, podobnie jak na wodach śródlądowych wprowadzenie obowiązku rejestrowania połowów i zdawanie tych raportów OIRM.
Koniecznym działaniem ochronnym jest monitoring obecności szczególnie niebezpiecznych substancji poszerzony o nowe, powszechnie stosowane jak czynne składniki niektórych pestycydów. Brak oceny wpływu tych substancji na stan ekologiczny obszaru może przynieść katastrofalne skutki już w niedługim czasie, a być może niektóre zjawiska w regionie, już dziś wynikają z coraz wyższego poziomu ich zawartości w wodzie oraz tkankach roślin i zwierząt. Nikt chyba nie chce powtórki z DDT.
Obok wymienionych za konieczne uważamy prowadzenie działań renaturyzacyjnych w dorzeczach z szerokim pakietem badań ichtiofaunistycznych. Jest to szczególnie istotne dla krągłoustych, o których występowaniu wiedza nadal jest fragmentaryczna. Zwracamy tu uwagę na potrzebę szybszego obiegu informacji o uzyskanych przez badaczy wyników .
Zał 6
Do parametrów stanu ochrony należy dołączyć wskaźniki struktury wiekowej populacji poławianych gatunków ryb, a także innych, nieraportowanych gatunków/ wyznaczyć badawczo/, a także wskaźniki liczebności poszczególnych populacji w oparciu o dane połowowe. Wskaźnik ogólnej rybności akwenu da obraz bazy pokarmowej zarówno krągłoustych, ptaków rybożernych jak i ssaków/ przedmiotów ochrony obszaru.
Zał 7
Monitoring stanu gatunków minogów i ryb w oparciu jedynie o statystyki połowowe uważamy za niewystarczający. Przede wszystkim obecnie stosowane rozwiązania selektywne w narzędziach pułapkowych umożliwiają swobodną ucieczkę znakomitej większości osobników minoga rzecznego, stąd wyniki ujawniane w statystykach dalekie są od rzeczywistego stanu populacji rozrodczej tego gatunku. Znacznie skuteczniejszą metodą byłoby wytypowanie referencyjnych stanowisk w dorzeczach rozrodczych i coroczne badanie liczebności larw. Prosimy o rozważenie takiej możliwości, tym bardziej, że w regionie realizowane są projekty LIFE, gdzie powstaje wreszcie szeroka baza danych wyjściowych dla niektórych dorzeczy.
-Z kolei statystyki w odniesieniu do parposza, ciosy i alozy zdane są w chwili obecnej na dobrą wolę rybaków, z czym bywa bardzo różnie. Za konieczne uważamy wprowadzenie zapisu o obowiązku informowania i udostępniania informacji o połowach osobników tych gatunków.
Już wcześniej zaznaczyliśmy część tego problemu, jednak powtarzamy jako konieczny naszym zdaniem zespół czynników do monitorowania:
-głównym dostarczycielem biogenów jest rolnictwo w zlewni, stąd, obok zauważonej w projekcie konieczności monitoringu ścieków, konieczne jest monitorowanie OSN w zlewni, monitoring poziomu spływu biogenów z głównych dopływów
- Za konieczne uważamy poszerzenie zakresu monitoringu o substancje szczególnie niebezpieczne, jak gliphosat oraz prosulfocarb, substancje. W odniesieniu do tych ostatnich konieczne jest monitorowanie poziomu pochodnych tych substancji, w tym także w tkankach zarówno ryb, jak i pozyskanych osobników z pośród gatunków – przedmiotów ochrony.